Polityka pieniężna

1. Przekazanie studentom aktualnej wiedzy na temat polityki pieniężnej i rynków pieniężnych, pozwalającej na rozumienie procesów gospodarczych i reakcji polityki monetarnej na zmiany; wiedzy użytecznej w pracy zawodowej nie tylko w sektorze finansowym, ale także przy decyzjach w życiu prywatnym. 2. Student nabędzie wiedzę na temat istoty pieniądza, przyczyn zmian jego form i wartości, umiejętność oceny struktury krajowego i międzynarodowego systemu finansowego, w tym rynku pieniężnego: podmiotów rynku pieniężnego, roli banku centralnego w gospodarce, typów transakcji i dominujących instrumentów na rynku pieniężnym, w szczególności stopy procentowej i kursu walutowego, strategii i instrumentów polityki pieniężnej, mechanizmów realizacji celu inflacyjnego przez bank centralny oraz wzajemnych interakcji pomiędzy polityką pieniężną i polityka stabilności finansowej.

1. Pieniądz: jego formy, funkcje i podstawowe cechy. Krótki zarys historyczny: od pieniądza pierwotnego (towarowego) do pieniądza depozytowego. Fenomen rozwoju kryptowalut. Mechanizm mnożnikowy - baza monetarna, szerokie miary pieniądza, mnożnik kreacji pieniądza. Współczesne definicje pieniądza (3 h)

2. Polityka pieniężna jako element polityki gospodarczej. Koncepcja policy mix. Współpraca rządu z bankiem centralnym. Najważniejsze funkcje banku centralnego: monopol emisyjny, bank centralny jako bank państwa, jako bank rezerwowy i jako bank banków. Czołowe banki centralne świata i ich strategie monetarne. Niezależność banków centralnych – ewolucja ich funkcji (5 h)

3. Instytucjonalne ramy polityki pieniężnej. Dwuszczeblowy system bankowy. System płatniczy, obieg pieniądza w systemie bankowym. Segmenty rynku pieniężnego oraz ich typowe instrumenty. Rola rynku pieniężnego w dystrybucji płynności. Bilans banku centralnego, bilans banków komercyjnych, pozycja płynnościowa systemu bankowego (4 h)

4. Makroekonomiczne uwarunkowania realizacji polityki pieniężnej. Rola banku centralnego w kształtowaniu stóp procentowych na rynku pieniężnym. Najważniejsze instrumenty banku centralnego: instrumenty kontroli administracyjnej a instrumenty rynkowe. Interwencje na rynku walutowym (ich cele, rodzaje, wpływ na kurs walutowy oraz skuteczność). Klasyczna triada instrumentów (operacje na otwartym rynku, system rezerwy obowiązkowej i operacje kredytowo-depozytowe). Niekonwencjonalna polityka antykryzysowa. Operacje otwartego rynku w praktyce – case studies: operacje Fedu, EBC i NBP (4 h)

5. Antyinflacyjna polityka pieniężna. Przyczyny ewolucji polityki pieniężnej zmierzającej do stabilizowania inflacji. Inflacja oraz wpływ globalizacji na gospodarkę i inflację. Przesłanki wyboru celów pośrednich polityki pieniężnej: kontrola kursu walutowego, agregatów pieniężnych i stóp procentowych. Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego (3 h)

6. Rola banków komercyjnych w gospodarce, ich najważniejsze funkcje. Podstawowe zasady funkcjonowania banków: pozycja kapitałowa i finansowanie banków. Najważniejsze ryzyka w działalności banków. Transmisja polityki pieniężnej przez system bankowy. Mechanizm transmisji polityki pieniężnej i podstawowe kanały transmisji: kanał stopy procentowej, kursowy, kredytowy, majątkowy (3 h)

7. Bankowość centralna USA i Unii Europejskiej (UE). Mandat Systemu Rezerwy Federalnej, jego organizacja i funkcjonowanie. Specyfika Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Eurosystemu. Dominująca rola Europejskiego Banku Centralnego, jego struktura decyzyjna, strategia polityki pieniężnej i jej realizacja. Nadzorcza architektura finansowa w USA i UE (2 h)

8. Integracja walutowa w ramach Unii Europejskiej. Dziedzictwo Europejskiego Systemu Walutowego ((1979-1998). Trzy etapy Unii Gospodarczej i Walutowej. Międzynarodowa rola euro. Turbulencje lat 2010-2013 kryzysem wspólnej waluty czy strefy euro? (2 h)

9. Stabilność finansowa – nowe wyzwania dla banków centralnych. Podstawowe zagadnienia stabilności finansowej: zapobieganie a zarządzanie kryzysami. Przyczyny kryzysów finansowych, ryzyko systemowe: wymiar czasowy (procykliczność, cykl finansowy) i wymiar strukturalny. Koszty kryzysu vs. koszty zapobiegania. Nowy paradygmat dla stabilności finansowej. Najważniejsze zmiany regulacyjne po kryzysie – zmiana roli banków centralnych. Wyzwania dla polityki makroostrożnościowej: niezależność, inactionbias, cykl polityczny, cykl koniunkturalny a finansowy etc. Operacje banków centralnych w okresach kryzysowych (zarządzanie kryzysem) (4 h)

- „- „Polityka pieniężna”, red. A. Sławiński; C-H-Beck, Warszawa 2011

C. - D. K. Rosati „Polityka gospodarcza. Wybrane zagadnienia”, Oficyna

Wydawnicza SGH, Warszawa 2017, R. 5

- „Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2022”, NBP/RPP, Warszawa, maj 2023 - „System finansowy w Polsce 1”, red. B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, WN PWN, Warszawa 2008

- „Założenia polityki pieniężnej na rok 2023”, NBP/RPP, Warszawa 2022

- „Założenia polityki pieniężnej na rok 2024”, NBP/RPP, Warszawa 2023

- „Dylematy polityki makroekonomicznej w warunkach kryzysu zadłużeniowego w Unii Europejskiej”, praca zbiorowa pod redakcją naukową P. Albińskiego i Z. Polańskiego, Oficyna Wydawnicza, SGH w Warszawie, Warszawa 2015

- „Raport o inflacji”, NBP/RPP, Warszawa, lipiec 2023

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o NBP (Dz. U. z 2017 r., poz. 1373)

WIEDZA

Student posiada zaawansowaną wiedzę na temat współczesnego międzynarodowego i globalnego środowiska finansów, rozumie zmiany zachodzące w międzynarodowym środowisku finansowym a także zna pojęcie ryzyka i rodzaje ryzyk występujących na rynkach finansowych międzynarodowych, a także wpływ, jakie te ryzyka wywierają na współczesną gospodarkę oraz organizacje ( przedsiębiorstwa, instytucje finansowe ).

UMIEJĘTNOŚCI

Student potrafi ocenić zjawiska ekonomiczne i finansowe w skali kraju i świata, określić szanse i zagrożenia z nich wynikające dla podmiotów gospodarczych i gospodarek narodowych oraz ich wzajemnych relacji na tle zmieniających się warunków globalnych.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student potrafi formułować i argumentować krytyczne oceny w sprawach ekonomicznych, w tym finansowych , społecznych i ma świadomość niepełności i niepewności posiadanej wiedzy.

- Test pisemny (100%)