Wykład fakultatywny międzykierunkowy do wyboru: Dziedzictwo i pamięć
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | HHB3NP020 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wykład fakultatywny międzykierunkowy do wyboru: Dziedzictwo i pamięć |
Jednostka: | Kierunek-Historia |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
2.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Założenia (opisowo): | Przedmiotem rozważań podejmowanych w niniejszym wykładzie jest pamięć i nasze dziedzictwo posiadające zróżnicowane wymiary. Oba zjawiska odgrywają kluczowe znaczenie dla rozwoju ludzkości, przy czym w perspektywie jednostki mają one wpływ na przyjmowane przez człowieka rodzaje tożsamości. Korespondują one z procesem mentalnym jednostki, który uaktywnia się w procesie bezpośredniej komunikacji interpersonalnej, bazujące m.in. na przekazie oralnym, bądź w odniesieniu do zapisu powiązanego np. z pismem. Upamiętnianie ma wymiar indywidualistyczny, jak i wspólnotowy. Ważną rolę w trwaniu pamięci odgrywają miejsca pamięci oraz nośniki pamięci (np. pamięć materii). To, co jednak przenika do pamięci społecznej z zasobów pamięci jednostek czy grup zależy od wielu czynników (zob. counter memory). Pamięć społeczna nie jest także wolna od mitów, dyskursów, co badane jest w ramach m.in. polityki pamięci. Jak napisał Maurice Halbwachs: „społeczeństwo dąży do usunięcia ze swojej pamięci wszystkiego, co nie wpisuje się w spójny obraz historii. W każdej epoce zmienia ono swoje wspomnienia w ten sposób, by były zgodne ze zmieniającymi się warunkami społecznej równowagi” (1969: 422). W tym kontekście już Paul Ricoeur przestrzegał przed konsekwencjami celebracji jednej wyuczonej wersji historii, z pominięciem jej złożoności, wielokontekstowości itp., co prowadzi do nadmiernego upraszczania. Przy czym dotyczy to zarówno historii oraz pamięci, jak i takich procesów, jak: „odpominanie” (remémoration), zapamiętywanie (mémorisation) czy upamiętnianie (commémoration) (2006: 132–133). |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest przybliżenie aktualnych wyników badań prowadzonych nad zjawiskiem pamięci oraz dziedzictwem kulturowym. Poprzez te zajęcia Student mam możliwość poszerzenia wiedzy na temat tego, jak znakowanie przeszłości przekłada się i wpływa na relacje społeczno-kulturowe istniejące we współczesności. |
Pełny opis: |
Program zajęć: 1) Wprowadzenie – dziedzictwo biologiczne i kulturowe od najdawniejszych czasów; 2) Zróżnicowane rodzaje pamięci 3-4) Proces zapamiętywania, uczenia się i komunikacji; 5) Pamięć zbiorowa, pamięć społeczna a historia – czyli jak zbiorowo wyobrażamy sobie przeszłość i jak ją upamiętniamy. Counter memory: konflikty pamięci, postpamięć. 6) Problem wykorzenienia i dehumanizacji; Lemkin – zbrodnie przeciw ludzkości a pamięć materii; 7. Dziedzictwo kulturowe a tożsamość. Znaczenie badań miejsc pamięci. 8) Badania etnohistoryczne znaczenie kulturowej wiedzy w przekazie oralnym a nośniki pamięci; Sposoby i metody odzyskiwania „pamięci”. |
Literatura: |
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność (przekł. T. Kunz). Kraków: Wydawnictwo Literackie. Foucaut M., Language, Counter-Memory, Practice: Selected Essays and Interviews, New York 1977 Erll A., Nünning A. (ed.), A Companion to Cultural Memory Studies, Berlin, New York 2010 Golka M., Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa 2009 Hirsch M., The Generation of Postmemory, in: “Poetics today”, vol. 29 (1), Columbus 2008, pp. 103–128 Mink G., Neumayer L., History, Memory and Politics in Central and Eastern Europe: Memory Games, Basingstoke 2013 pp. 1–20. Olick, J. K.;Robbins J., Social Memory Studies: From “Collective Memory” to the Historical Sociology of Mnemonic Practices, in: “Annual review of sociology”, Vol. 24, new york 1998, pp. 105–140 Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. J. Margański, Kraków 2006 Saryusz-Wolska M., Traba R., Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, Warszawa 2014 Szacka B., Czas przeszły, pamięć i mit, Warszawa 2006 Szpociński A. red., Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, Warszawa 2009 Tumblety, J., Memory and history : understanding memory as source and subject, London 2013 Wojcieszek K. A., Ewolucja biologiczna jako pamięć wydarzeń. Konsekwencje dla życia społecznego, w: Pamięć w dobie interentu, wyd. Instytut Filozoficzny UW, Warszawa 2013. Wolff-Powęska A., Pamięć – brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945-2010), Poznań 2011 Zerubave E., Time Maps Collective Memory and the Social Shape of the Pastl, print: the University of Chicago press Chicago and London, 2003. dodatkowa: Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. kryczyńska-Pham, Warszawa 2008 Bilewicz M, Witkowska M, Stefaniak A, et al. (2017) The lay historian explains intergroup behavior: examining the role of identification and cognitive structuring in ethnocentric historical attributions. Memory Studies 10(3): 310–322. Burszta, W. J., Różnorodność i tożsamość: antropologia jako kulturowa refleksyjność, Poznań 2004 Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, tłum. m. król, Warszawa 1969 Lipsitz, G. Time Passages: Collective Memory and American Popular Culture, minneapolis 1990 Kvavilashvili, L., Mirani, J., Schlagman, S., Erskine, J. A., & Kornbrot, D. E. (2010). Effects of age on phenomenology and consistency of flashbulb memories of September 11 and a staged control event. Psychology and Aging, 25(2), 391. Poczykowski R., Lokalny wymiar pamięci. Pamięć zbiorowa i jej przemiany w północno-wschodniej Polsce, Białystok 2010 Pomian K., Historia – nauka wobec pamięci, Lublin 2006 Rodak P., Pamiętnik [w:] red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, Warszawa 2014 Zalewska Anna, 2012, Archeologia jako forma kreowania, pielęgnowania i odzyskiwania pamięci, [w:] Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. Stanisław Tabaczyński, Arkadiusz Marciniak, Dorota Cyngot, Anna Zalewska, Poznań, s. 1178–1189. |
Efekty uczenia się: |
Student zna i rozumie podstawową terminologię oraz koncepcje związane z pamięcią oraz znaczenia dziedzictwa kulturowego. Posiada wiedzę o procesach wpływających na pamięć jednostki a w społeczności na zjawisko upamiętniania wraz z mechanizmami mającymi na te procesy wpływ Wykrywa złożone zależności istniejące pomiędzy przeszłością a współczesnością w kontekście rozwijania umiejętności rozpoznawania złożonych procesów przemian społeczno-kulturowych |
Metody i kryteria oceniania: |
Ok - ocena końcowa składa się ze średniej z ocen cząstkowych: A = 50% za zapoznanie się z wykładami B = 50% za jakość przygotowanej pracy zaliczeniowej (w formie prezentacji) Ok = Ax 0,5 + Bx 0,5 |
Praktyki zawodowe: |
brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-17 |
zobacz plan zajęć |
Typ zajęć: |
Wykład, 16 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Bożena Józefów-Czerwińska | |
Prowadzący grup: | Bożena Józefów-Czerwińska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin/zaliczenie na ocenę/zal w skali zal-std2
Wykład - Egzamin/zaliczenie na ocenę/zal w skali zal-std2 |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Finansów i Biznesu Vistula.