Wykład fakultatywny: Dziedzictwo i pamięć
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WWJ7NP001-W |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wykład fakultatywny: Dziedzictwo i pamięć |
Jednostka: | Kierunek-Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
2.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Założenia (opisowo): | Przedmiotem rozważań podejmowanych w niniejszym wykładzie jest pamięć i nasze dziedzictwo posiadające zróżnicowane wymiary. Oba zjawiska odgrywają kluczowe znaczenie dla rozwoju ludzkości, przy czym w perspektywie jednostki mają one wpływ na przyjmowane przez człowieka rodzaje tożsamości. Korespondują one z procesem mentalnym jednostki, który uaktywnia się w procesie bezpośredniej komunikacji interpersonalnej, bazujące m.in. na przekazie oralnym, bądź w odniesieniu do zapisu powiązanego np. z pismem. Upamiętnianie ma wymiar indywidualistyczny, jak i wspólnotowy. Ważną rolę w trwaniu pamięci odgrywają miejsca pamięci oraz nośniki pamięci (np. pamięć materii). To, co jednak przenika do pamięci społecznej z zasobów pamięci jednostek czy grup zależy od wielu czynników (zob. counter memory). Pamięć społeczna nie jest także wolna od mitów, dyskursów, co badane jest w ramach m.in. polityki pamięci. Jak napisał Maurice Halbwachs: „społeczeństwo dąży do usunięcia ze swojej pamięci wszystkiego, co nie wpisuje się w spójny obraz historii. W każdej epoce zmienia ono swoje wspomnienia w ten sposób, by były zgodne ze zmieniającymi się warunkami społecznej równowagi” (1969: 422). W tym kontekście już Paul Ricoeur przestrzegał przed konsekwencjami celebracji jednej wyuczonej wersji historii, z pominięciem jej złożoności, wielokontekstowości itp., co prowadzi do nadmiernego upraszczania. Przy czym dotyczy to zarówno historii oraz pamięci, jak i takich procesów, jak: „odpominanie” (remémoration), zapamiętywanie (mémorisation) czy upamiętnianie (commémoration) (2006: 132–133). |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest przybliżenie aktualnych wyników badań prowadzonych nad zjawiskiem pamięci oraz dziedzictwem kulturowym. Poprzez te zajęcia Student mam możliwość poszerzenia wiedzy m.in. na temat tego, jak znakowanie przeszłości przekłada się i wpływa na relacje społeczno-kulturowe istniejące we współczesności. |
Pełny opis: |
Program zajęć: 1) Wprowadzenie – dziedzictwo biologiczne i kulturowe od najdawniejszych czasów; 2) Zróżnicowane rodzaje pamięci 3-4) Proces zapamiętywania, uczenia się i komunikacji; 5) Pamięć zbiorowa, pamięć społeczna a historia – czyli jak zbiorowo wyobrażamy sobie przeszłość i jak ją upamiętniamy. Counter memory: konflikty pamięci, postpamięć. 6) Problem wykorzenienia i dehumanizacji; Lemkin – zbrodnie przeciw ludzkości a pamięć materii; 7. Dziedzictwo kulturowe a tożsamość. Znaczenie badań miejsc pamięci. 8) Badania etnohistoryczne znaczenie kulturowej wiedzy w przekazie oralnym a nośniki pamięci; Sposoby i metody odzyskiwania „pamięci”. |
Literatura: |
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność (przekł. T. Kunz). Kraków: Wydawnictwo Literackie. Foucaut M., Language, Counter-Memory, Practice: Selected Essays and Interviews, New York 1977 Erll A., Nünning A. (ed.), A Companion to Cultural Memory Studies, Berlin, New York 2010 Golka M., Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa 2009 Hirsch M., The Generation of Postmemory, in: “Poetics today”, vol. 29 (1), Columbus 2008, pp. 103–128 Mink G., Neumayer L., History, Memory and Politics in Central and Eastern Europe: Memory Games, Basingstoke 2013 pp. 1–20. Olick, J. K.;Robbins J., Social Memory Studies: From “Collective Memory” to the Historical Sociology of Mnemonic Practices, in: “Annual review of sociology”, Vol. 24, new york 1998, pp. 105–140 Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. J. Margański, Kraków 2006 Saryusz-Wolska M., Traba R., Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, Warszawa 2014 Szacka B., Czas przeszły, pamięć i mit, Warszawa 2006 Szpociński A. red., Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, Warszawa 2009 Tumblety, J., Memory and history : understanding memory as source and subject, London 2013 Wojcieszek K. A., Ewolucja biologiczna jako pamięć wydarzeń. Konsekwencje dla życia społecznego, w: Pamięć w dobie interentu, wyd. Instytut Filozoficzny UW, Warszawa 2013. Wolff-Powęska A., Pamięć – brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945-2010), Poznań 2011 Zerubave E., Time Maps Collective Memory and the Social Shape of the Pastl, print: the University of Chicago press Chicago and London, 2003. dodatkowa: Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. kryczyńska-Pham, Warszawa 2008 Bilewicz M, Witkowska M, Stefaniak A, et al. (2017) The lay historian explains intergroup behavior: examining the role of identification and cognitive structuring in ethnocentric historical attributions. Memory Studies 10(3): 310–322. Burszta, W. J., Różnorodność i tożsamość: antropologia jako kulturowa refleksyjność, Poznań 2004 Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, tłum. m. król, Warszawa 1969 Lipsitz, G. Time Passages: Collective Memory and American Popular Culture, minneapolis 1990 Kvavilashvili, L., Mirani, J., Schlagman, S., Erskine, J. A., & Kornbrot, D. E. (2010). Effects of age on phenomenology and consistency of flashbulb memories of September 11 and a staged control event. Psychology and Aging, 25(2), 391. Poczykowski R., Lokalny wymiar pamięci. Pamięć zbiorowa i jej przemiany w północno-wschodniej Polsce, Białystok 2010 Pomian K., Historia – nauka wobec pamięci, Lublin 2006 Rodak P., Pamiętnik [w:] red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, Warszawa 2014 Zalewska Anna, 2012, Archeologia jako forma kreowania, pielęgnowania i odzyskiwania pamięci, [w:] Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. Stanisław Tabaczyński, Arkadiusz Marciniak, Dorota Cyngot, Anna Zalewska, Poznań, s. 1178–1189. |
Efekty uczenia się: |
Student zna i rozumie podstawową terminologię oraz koncepcje związane z pamięcią oraz znaczenia dziedzictwa kulturowego. Posiada wiedzę o procesach wpływających na pamięć jednostki a w społeczności na zjawisko upamiętniania wraz z mechanizmami mającymi na te procesy wpływ Wykrywa złożone zależności istniejące pomiędzy przeszłością a współczesnością w kontekście rozwijania umiejętności rozpoznawania złożonych procesów przemian społeczno-kulturowych |
Metody i kryteria oceniania: |
Ok - ocena końcowa składa się ze średniej z ocen cząstkowych: A = 50% za zapoznanie się z wykładami B = 50% za jakość przygotowanej pracy zaliczeniowej (w formie prezentacji) Ok = Ax 0,5 + Bx 0,5 |
Praktyki zawodowe: |
brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-17 |
zobacz plan zajęć |
Typ zajęć: |
Wykład, 16 godzin, 24 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Bożena Józefów-Czerwińska | |
Prowadzący grup: | Bożena Józefów-Czerwińska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin/zaliczenie na ocenę/zal w skali zal-std2
Wykład - Egzamin/zaliczenie na ocenę/zal w skali zal-std2 |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Finansów i Biznesu Vistula.